گروه طالبان در هفته گذشته ۱۸ استان کشور از جمله قندهار، هلمند و هرات را تصرف کرد و بخش عمده ولایت شمالی کشور را نیز تحت سیطره خود در آورد و هم‌اکنون جنگ در حلقه مقاومت مزارشریف جریان دارد، اما آیا می‌شود افغانستان را از افتادن به چنگ طالبان نجات داد؟
پیشروی طالبان برای بسیاری از مردم افغانستان، دولت، جامعه جهانی و حتی خود طالبان غافلگیرکننده بود. شورشیان طالبان برخلاف تعهدشان به آمریکا با اعلام جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، مبنی بر تعیین جدول زمانی خروج نظامیان آمریکایی تا ۳۱ ماه اوت ۲۰۲۱، به شهرها حمله کردند و نیروهای امنیتی کشور در این مناطق یا جنگ را ترک کردند یا به طالبان پیوستند و آب شدند. هزاران شهروند افغان از مناطق مختلف کشور مانند قندوز و بغلان و هلمند آواره شدند و در پارک‌های کابل سرگردانند.
در حالی که آمریکا متحد راهبردی افغانستان خواهان کناره‌گیری اشرف غنی است و برخی کاربران رسانه‌های اجتماعی نیز با آمریکا هم‌صدا شده‌اند، این شانس هنوز وجود دارد که افغانستان از چنگ طالبان نجات داده شود.
دولت مرکزی افغانستان تاکنون حاضر به استعفای اشرف غنی، رئیس‌جمهوری که نگران ادغام طالبان در جامعه است، نشده است. امرالله صالح، معاون اول رئيس‌جمهوری، تنها مقام ارگ است که آشکارا بر ایستادگی تا آخر در برابر «لشکر جهل» طالبان تاکید می‌کند و همچنان معتقد است که طالبان «شکست» خواهد خورد.
اما با تمام پیشروی شگفت‌انگیز طالبان، صالح تنها در میدان نمانده است. در کابل شهروندان افغان بیش از آنکه از پیشروی طالبان ناراحت شده باشند، از ضعف مدیریت در مقاومت علیه گروهی ناراحت‌اند که سر نیزه حکمت می‌کند. در آمریکا هم بسیاری هستند که تاکنون از افغانستان دست نشسته‌‌اند.
مایکل والتز، عضو جمهوری‌خواه کنگره، در مطلبی در فاکس‌نیوز می‌نویسد که با تمام بدی‌ها هنوز هم فرصت آن وجود دارد که افغانستان را نجات دهیم اما این امر مستلزم آن است که جو بایدن مسیر راهبردی حرکت را از اساس تغییر دهد.
او می‌نویسد: «ابتدا بایدن می‌تواند ظرفیت حمله طالبان را به وسیله حملات هوایی آمریکا از بین ببرد و از ارتش افغانستان حمایت کند. طالبان در فضای باز و در حال مانور دادن در شهرهای افغانستان است. درست مانند سال ۲۰۰۱ که نابودشان کردیم اعزام گروه کوچکی از نیروهای ویژه تاثیر چشمگیری خواهد داشت و روایت طالبان را که پیروزی اجتناب‌ناپذیر است تغییر خواهد داد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آقای والتز ادامه می‌دهد: «ثانیا بایدن باید پیام روشنی به پاکستان بدهد که دیگر بس است. ارتش پاکستان بخش جداناپذیر ظهور طالبان بوده است. در بدترین حالت ارتش پاکستان از حملات طالبان چشم‌پوشی می‌کند و در بهترین حالت هم فعالانه به طالبان کمک کرده و آن‌ها را تجهیز می‌کند. آمریکا باید تمام کمک‌های خود به پاکستان را متوقف کند و مقام‌های کلیدی نظامی و اطلاعاتی پاکستان را تحریم کند.»
و در آخر هم این عضو کنگره آمریکا پیشنهادی مطرح می‌کند که تاکنون بارها از سوی مقام‌های افغان و آمریکایی از جمله شکریه بارکزی، سفیر پیشین افغانستان در نروژ، در گفت‌وگویش با سردبیر ایندیپندنت فارسی به میان آورده بود: «سرانجام بایدن باید تلا‌ش‌های بی‌ثمر ما برای گفت‌وگو با تروریست‌های خون‌آشام را بر تاقچه بگذارد تا وضعیت به لحاظ نظامی باثبات شود. رئيس‌جمهوری باید زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه آمریکا را که راهبرد دیپلماتیکش بدجور شکست خورده است، برکنار کند. خلیل‌زاد دو دولت را قانع کرده بود که طالبان تغییر کرده و به حکومتداری علاقه‌مند است و برای دیپلماسی و صلح اهمیت قایل است.»
ژنرال جان آلن، فرمانده پیشین نیروهای آمریکایی در افغانستان و بسیاری دیگر از تحلیلگران و سیاستمداران آمریکایی نیز بر تغییر موضع بایدن و نجات افغانستان تاکید دارند اما دولت بایدن همچنان پافشاری می‌کند که نیروها براساس برنامه از پیش تعیین‌شده خارج خواهند شد. این مقام‌ها نیز نسخه‌هایی برای نجات افغانستان از افتادن به دست طالبان ارایه داده‌اند. آن‌ها سفارش کرده‌اند که وقت آن رسیده برای جلوگیری از فاجعه اقدام شود.
اما دولت بایدن بر موضع‌گیری گذشته خود و خروج نیروها تا ۳۱ اوت تاکید دارد. جان کربی، سخنگوی پنتاگون روز گذشته، جمعه ۱۳ اوت، در نشست خبری گفت دولت آمریکا تغییری در برنامه خود نمی‌آورد و سه هزار نیروی بیشتر برای تخلیه کارمندان سفارت آمریکا در کابل مستقر خواهد کرد.
براساس گزارش رویترز نخستین گروه از این نیروها وارد کابل شده و در فرودگاه مستقر شده‌اند و بخش دیگری نیز در حال رسیدن است.
آقای کربی می‌گوید که تهدید فوری متوجه کابل نیست اما طالبان می‌کوشد کابل را محاصره کند.
دولت افغانستان جمعه ۱۳ اوت گفت که اشرف غنی، رئیس‌جمهور کشور در ارگ جلساتی داشته است تا اعلام موضع کند. انتظار می‌رود رئيس‌جمهوری کشور خطاب به ملت سخنرانی کند اما زمان این نطق تعیین نشده است. به نظر می‌رسد این سخنرانی آینده افغانستان را روشن خواهد کرد.
